نشست مجازی بررسی سیر شعر انقلاب اسلامی با تحلیل و نگاهی به کتاب «از زمزمه تا فریاد» اثر ماندگار دکتر غلامرضا رحمدل گیلانی دیروز سه شنبه (۱۴ بهمن) و با حضور و سخنرانی «فرامرز محمدی‌پور» شاعر و پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی؛ پریسا کرمی، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان گیلان و استقبال علاقمندان به ادبیات انقلاب و شعر و با اجرای علیرضا ژاله جو، کارشناس فرهنگی این اداره کل به میزبانی کتابخانه عمومی امام حسن مجتبی(ع) رشت در پلتفرم شبکه اسکای روم اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان برگزار شد.
فرامرزمحمدی‌پور در ابتدای این نشست فرهنگی که در سومین روز از دهه مبارک فجر و چهل و دومین سالگرد پیروزی انقلاب برگزار شد، با بیان اینکه قبل از انقلاب قالب شعر اعتراضی بود گفت: این گونه شعری روایتگر مفاهیم، اعتقادات، آلام و رنج‌ها، شادی‌ها و عواطف جامعه بود.
این شاعر و پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با بیان اینکه اعتراض برجسته‌ترین کلید واژه شعر قبل و حین از انقلاب بود افزود: اشعار این دوران متناسب با شرایط جامعه و در مضامینی حماسی، اعتقادی، آزادی‌خواهی، حق‌طلبی، ظلم‌ستیزی بود که با شکل‌گیری انقلاب به شعر انقلاب تبدیل شد.
وی از ضعف های شعر انقلاب را شعاری و هیجانی بودن آن دانست و تصریح کرد: شعر ایمایی قبل از انقلاب رونق بسیاری داشت و در راهپیمایی ها و تظاهرات اشعار موزون کاربردی‌تر بود اما بعد از انقلاب این گونه شعر کمرنگ شد.
محمدی‌پور با بیان اینکه با پیروزی انقلاب شعر اعتراض به شعر انقلاب پیوند خورد ادامه داد: از آنجایی که مفاهیم انقلاب، مفاهیمی دینی و اعتقادی بود، نمود آن در ادبیات نیز تبلور یافت و در دوره انقلاب اسلامی شاهد جریان قدرتمند شعر متعهد هستیم.
وی انقلاب را عامل احیای مجدد قالب‌های مهجور شعر فارسی دانست و بیان کرد: با پیروزی انقلاب غزل، دوبیتی و رباعی دوباره به قالب شعر بازگشتند و رنگ و بوی حماسی و عرفانی به خود گرفتند و شاعران انقلابی در این قالب‌ها آثار ماندگاری خلق کردند.
این پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی افزود: در آغازین سال‌های پیروزی، شعر انقلاب با دین محوری آغاز شد اما به‌لحاظ تکنیک رشد نیافت و حالت شعاری خود را جهت القا پیام به مخاطب حفظ کرد.
وی با تصریح اینکه شعر انقلاب بیشترین تغییر و تحول را در درون‌مایه شعر ایجاد کرد گفت: در هیچ دوره‌ای اشعار چه از لحاظ تنوع قالب و چه از لحاظ گستردگی دامنه محتوای شعر به پای دوران انقلاب اسلامی نمی‌رسند.
محمدی‌پور یکی از بارقه‌های مشخص شعر انقلاب را ظهور مجدد شعر آیینی دانست و بیان کرد: با شکل‌گیری انقلاب شاهد اوج گیری مجدد این‌گونه ادبی اصیل و مهم شعر فارسی هستیم که علاوه بر جنبه روایی و مرثیه و مدح با زبانی فاخر و نو به زندگی سیاسی ائمه، فلسفه قیام عاشورا، نحوه مبارزات ائمه و… پرداخت، حوزه‌ای که در تاریخ ادبیات نمونه‌های بسیار اندکی از آن می‌توان یافت.
وی با بیان اینکه انقلاب اسلامی ایران، انقلاب هنر و ادبیات بود اذعان کرد: موفقیت امروز شاعران شعر عاشورایی، انتظار و دفاع مقدس مدیون شعر انقلاب است که خالق این زبان شعری فاخر شد.
این پژوهشگر حوزه انقلاب اسلامی با تصریح اینکه شعر انقلاب و عاشورایی در بدنه ادبیات بوده و گونه‌ای از ادبیات هستند اعلام کرد: با این همه بالندگی و پویایی می‌توان شعر انقلاب را شعری فرازمانی دانست.
وی شهادت را کلیدواژه مشترک همه گونه‌های شعری بعد از انقلاب برشمرد و تصریح کرد: شعر اننقلاب مدیون شهدا است و مفهوم شهادت در همه اشعار تجلی یافته است.
محمدی‌پور با تاکید بر بازنگری مفاهیم شعری در دوران کنونی گفت: باید آموزش شاعران جوان را در اولویت قرار دهیم. جوانان باید انقلاب را بشناسند و درک کنند تا بتوانند اشعار مطلوب و باکیفیت بسرایند.
وی با اشاره به جسارت و شور جوانان در سرودن اشعار خواستار هدایت آنان به مفاهیم درست شد و خاطرنشان ساخت: انقلاب اسلامی ایران عاملی تاثیرگذار بر روند رشد و تحول حوزه شعر بود که موجب شد شعر همگام با تحولات اجتماعی گام بردارد.
08 اردیبهشت 1403