گیرا آنلاین- منتقد آثار متععد ادبی در حوزه دفاع مقدس در نشست مجازی نقد کتاب «مربع های قرمز» روایی داستان، استفاده از ادبیات طنز در محتوا، راستی آزمایی سیر داستان، استفاده از نظرات همرزمان شهدا، صداقت و امانت داری در مطالب عنوان شده و نیز تسلسل روایی داستان در این کتاب را از ویژگی های بارز آن برشمرد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان، همزمان با هفته دفاع مقدس نشست مجازی نقد و بررسی کتاب «مربع های قرمز» خاطرات داستانی حاج حسین یکتا نوشته زینب عرفانیان به میزبانی اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان برگزار شد.
در این نشست مجازی ویژه که به مناسبت ششمین روز از گرامیداشت هفته دفاع مقدس، از طریق صفحه مجازی اسکای روم اداره کل کتابخانه های عمومی استان گیلان با حضور و مشارکت بسیار خوب علاقمندان و دوستداران ادبیات جنگ و دفاع مقدس برگزار شد محمود رنجبر، استادیار داشگاه گیلان و منتقد ادبی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره رشادت های رزمندگان اسلام، با بیان اینکه همه ما می‌توانیم نویسنده تاریخ باشیم و اتفاقات و رویدادهای مهم تاریخی همانند دفاع مقدس را به دیگران منتقل کنیم، اظهار کرد: اتفاقاتی که با آن در طول زندگی مواجه هستیم بخشی از حقیقت تاریخ است و باید حفظ و نگهداری شود.
⭕رنجبر: حقیقت به مثابه آیینه شکسته است که هر قطعه آن در دست کسی است
استادیار دانشگاه گیلان حقیقت را به مثابه آیینه شکسته‌ای دانست که هر قطعه آن در دست کسی است. وی تصریح کرد: اگر این قطعات شکسته کنار هم قرار بگیرند به حقیقت کامل و جامع خواهیم رسید، لذا برای نگارش تاریخ باید به سراغ تاریخ‌های بریده بریده مردم برویم تا حقیقت را استخراج کنیم.
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان با بیان اینکه برای ثبت تاریخ همواره از «انتخاب» بهره می‌گیریم، گفت: تاریخ‌های رسمی تحت سیطره قدرت انتخاب است و عمدتا شاهان تاریخ را نوشته‌اند و توده‌های مردم کمتر نقش‌آفرینی دارند، اما در تاریخ شفاهی توده‌های مردم هم ارزش و اهمیت پیدا می‌کنند.
نویسنده کتاب دفاع مقدس ادامه داد: وقتی ملت‌ها در جریان حوادث سیاسی و اجتماعی به آزادی و عدالت نزدیک می‌شوند، به سمت حقیقت می‌روند؛ لذا به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷ و پس از آن هشت‌سال دفاع مقدس، این اتفاق در کشور ما افتاد و مردم به تدوین تاریخ واقعی ایران گرایش پیدا کردند؛ زیرا قبلا این نقد بر تاریخ ایران وجود داشت که بر اساس اصالت و حقیقت ثبت نشده است.
⭕تاریخ شفاهی می‌تواند یک امر رسوب شده در ذهن ما باشد
وی با بیان اینکه توده‌های مردم می‌توانند ما را به حقیقت تاریخ نزدیک کنند، گفت: تاریخ شفاهی می‌تواند یک امر رسوب شده در ذهن ما باشد.
محمود رنجبر یکی از مشکلات استان را فقدان تاریخ شفاهی جنگ دانست و عنوان کرد: متاسفانه پایان‌نامه‌های دانشگاهی ما توجهی به تاریخ شفاهی دفاع مقدس ندارد. استان گیلان هشت‌هزار شهید دارد، اما هنوز دانشنامه تاریخ شفاهی دفاع مقدس نداریم.
رنجبر تاریخ رسمی را روایتی خشک از واقعیت دانست و گفت: تاریخ‌نویسی به دو دسته تاریخ جهان و تاریخ محلی تقسیم می‌شود. تاریخ شفاهی نیز شامل روایی، وقایع‌نویسی، ترکیبی(روایی – وقایع‌نویسی) و تاریخ‌نگاری است.
وی اشخاص و وقایع را وجه قالب تاریخ شفاهی دانست و خاطرنشان کرد: متاسفانه در تدوین تاریخ دفاع مقدس گیلان کوتاهی شده است؛ در حالی که کمک های فراوان گیلان به جبهه‌ها یکی از وقایع بی‌نظیر دفاع مقدس است. خوشبخانه طی چند سال اخیر اقدامات خوبی در حوزه تاریخ شفاهی دفاع مقدس گیلان صورت گرفته است.
⭕در تاریخ سرزمین ایران بارها شاهد جداسازی بخش هایی از وطن بودیم
استادیار دانشگاه گیلان در ادامه به وقایع نخستین روزهای جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: در تاریخ سرزمین ایران پیش از انقلاب اسلامی بارها شاهد جداسازی بخش هایی از وطن توسط پادشاهان و حاکمان در دوره های مختلف تاریخی بودیم. اما در دوره معاصر و پس از انقلاب اسلامی ایران علیرغم کینه فراوان استکبار جهانی از ملت ایران و راه اندازی جنگ نابرابر با نقش آفرینی صدام حسین و حزب بعث، حتی یک وجب از خاک ما به دست دشمن بعثی نیفتاد.
وی همچنین بروز خسارات فراوان به ارتش و نیروهای عراقی در این جنگ را که به گواه تاریخ به رسوایی نهایی آن ها انجامید، دارای پیام روشنی به همه دنیا دانست.
این استاد دانشگاه همچنین به اثر فاخر «مربع های قرمز» به عنوان یکی از مصادیق تاریخ نگاری شفاهی اشاره و با تقدیر از نویسنده این کتاب ارزشمند آرایه ها و اصطلاحات بکار رفته در این اثر را دارای ابعاد برجسته و کم نظیری توصیف کرد.
مدرس کارگاه های مختلف آموزشی تاریخ شفاهی، روایی داستان، استفاده از ادبیات طنز در محتوا، راستی آزمایی سیر داستان، استفاده از نظرات همرزمان شهدا، صداقت و امانت داری در مطالب عنوان شده و نیز تسلسل روایی داستان در این کتاب را از ویژگی های بارز آن برشمرد و گفت: اگر حاج حسین یکتا را تا به حال ندیده بودم با مطالعه کتاب می توانستم به شخصیت وی پی ببرم و این از ویژگی های ارزشمند کتاب «مربع های قرمز» نوشته زینب عرفانیان است.
محمود رنجبر در پایان صحبت های خود شاعرانگی موجود در محتوای کتاب «مربع های قرمز» را بی نظیر دانست و گفت: نویسنده اثر می توانست با سادگی از روی وقایع مختلف جنگ عبور کند اما با اخلاص و با تمام وجود و از اعماق دل این ادبیات را بر روی صفحه کاغذ پیاده کرد و رسالت خود نسبت به شهدا را بخوبی ادا کرد.
گفتنی است، مرور یادداشت علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور بر کتاب «مربع های قرمز»، خوانش متن تقریظ مقام معظم رهبری بر این کتاب، پخش نماهنگ توضیحات حاج حسین یکتا و زینب عرفانیان در اثنای برنامه و نیز تقدیر پریسا کرمی، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان گیلان از محمود رنجبر، منتقد ادبی و مدرس کارگاه های مختلف آموزشی تاریخ شفاهی از دیگر بخش های این نشست مجازی نقد و بررسی کتاب بود.
لینک کوتاه :
https://giraonline.ir/?p=3841
