تبلیغات مخابرات کمتر از یک‌دهم مخارج تبلیغاتی کل گروه است

لزوم آگاهی منطقی گردانندگان سایت‌های خبری و تحلیلی از وضعیت شرکت‌های بزرگ بر کسی پوشیده نیست، این امر در مورد شرکت مخابرات ایران که تمام صورت‌های مالی آن به دلیل خصوصی‌بودن و همچنین حضور در بورس، شفاف و قابل ارائه است، برای رسانه‌ها سهل‌تر به نظر می‌رسد.

با این‌ حال، اطلاعات منتشره وب‌سایت مذکور در بخش‌های مختلف صحیح نیست، شاید از غرض‌ورزی نه؛ بلکه از ناآگاهی بوده است. از رسانه‌ای که در حوزه تخصصی اقتصادی فعالیت می‌کند، انتظار می‌رود از بدیهیات و زیرمجموعه‌های هلدینگ‌های مهم آگاهی بیشتری داشته باشد.

گروه مخابرات ایران متشکل از شرکت‌های متعددی است و نکته اصلی در محاسبه عدد و رقم این سایت، توجه‌نکردن به این نکته است. شرکت مخابرات در گزارش‌های سالیانه آماری خود اطلاعات گروه مخابرات ایران را منتشر می‌کند که شرکت ارتباطات سیار به‌عنوان یک شرکت مستقل با توجه به بحث‌های سهامداری در ذیل گروه مخابرات قرار می‌گیرد.

شرکت همراه اول به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی بازار تلکام در بازار رقابتی با توجه به ایده‌های مربوط به خود، سهم خاصی از تبلیغات گروه مخابرات را به خود اختصاص داده است. شرکت مدیریت سامان‌سازه غدیر، شرکت گسترش خدمات ارتباطات، شرکت سرمایه کارکنان ارتباطات و مخابرات و نیز شرکت پیشگامان خدمات اول بخشی از شرکت‌های گروه مخابرات هستند.

مجموع میزان تبلیغات که به نام شرکت مخابرات در این سایت منتشر شده عددی نزدیک به ۷۰۰ میلیارد تومان برای سال مالی گذشته است که در واقع کاملاً اشتباه است و طبق صورت‌های مالی شرکت، مبرهن است که هزینه تبلیغات شرکت مخابرات ایران به‌عنوان یکی از شرکت‌های گروه، مبلغ ۶۷ میلیارد و ۳۰۰میلیون تومان در سال گذشته است.

این مبلغ کمتر از یک‌دهم مخارج تبلیغاتی کل گروه است و از وب‌سایت تخصصی حوزه اقتصادی انتظار می‌رود در تشخیص این مطلب واضح توانا باشد. ضمناً ایجاد تشکیک در عدم افزایش تعرفه تلفن ثابت کاملاً غیرطبیعی و با اهداف مغرضانه است؛ چون حتی کسانی که با دشمنی با مخابرات در بیش از یک دهه گذشته در مقابل توسعه بازار ارتباطات کشور ایستادند نیز معترف هستند که این تعرفه بیش از یک دهه و در واقع نزدیک به دو دهه است که با تورم مجموع هزاران‌درصدی ثابت مانده است.

در تمام دنیا دولت در قالب سرمایه‌گذاری و کمک‌های مالی از شرکت‌های مادرمخابراتی که به بخش خصوصی واگذار شده‌اند حمایت می‌کند؛ در حالی که فقط شرکت مخابرات ایران به‌عنوان یکی از شرکت‌های گروه مخابرات در بیش از ۱۲ سال گذشته نزدیک یکصد هزار میلیارد تومان پرداختی به دولت داشته که این میزان پرداختی برای توسعه زیرساخت حوزه ارتباطات و مخابرات کشور هزینه شود.

امروزه با توجه به استفاده بیشتر از تلفن همراه، نیاز به استفاده از تلفن ثابت به دلیل داشتن مزایای خاص، همچنان از جایگاه ویژه‌ای در ارتباطات هزاره سوم برخوردار است. اگر از دیدگاه کلان اقتصادی به صنعت مخابرات نگاه کنیم، نظام تعرفه‌گذاری اثر بسزایی در بازگشت سریع‌تر سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده، توسعه آسان‌تر شبکه و رضایت بیشتر مشتریان دارد.

به همین دلیل، برای رسیدن به حداکثر بهره‌وری، باید نظام درستی در تعیین میزان تعرفه منظور کرد؛ کاری که متأسفانه ۱۷ سال صورت نگرفته و انتظار می‌رود وزیر ارتباطات و کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با توجه به اینکه آگاهی کاملی از شرایط مخابرات ندارد در این رابطه اقداماتی انجام دهند تا بتوان شرایط ارتباطات را در کشور تغییر داد؛ بنابراین یک‌ بار دیگر لزوم بازنگری در تعرفه‌های خدمات مخابراتی را در این زمینه یادآور می‌شویم.

در خصوص افزایش قیمت‌ها باید به مقوله‌های تورم، تحریم و افزایش سرسام‌آور قیمت تجهیزات مخابراتی و هزینه‌های نگهداری؛ به‌ویژه برق توجه کرد. علاوه بر تحریم‌های ظالمانه، تورم در بخش تأمین تجهیزات و خدمات و افزایش بیش از ۵۰درصدی در بخش نیروی انسانی به شرکت مخابرات ایران تحمیل شده است.

اگر سایر دلایل را نادیده بگیریم، فقط افزایش تورم ۳۰۰درصدی ایجاب می‌کرد تعرفه تلفن ثابت حداقل سالی ۱۰ درصد افزایش یابد. همچنین ذکر این نکته ضروری است که مخابرات با درک اهمیت ارتباطات در جامعه هرگز خواهان رشد تعرفه‌ها برابر با دیگر کالا و خدمات نبوده و نیست. همچنین تورم و تحریم‌ها موجب افزایش قیمت تجهیزات مخابراتی تا ۱۰ برابر و بیشتر می‌شود که متأسفانه بخش عمده آن وارداتی است و اگر در توسعه این بخش تعللی صورت گیرد، امکان عقب‌ماندگی زیاد خواهد بود.

با اینکه تحولات چشمگیری در حوزه تلفن ثابت در کشور رخ‌ داده و بر اساس آمار اتحادیه جهانی مخابرات، کشور ما در بین کشور‌های حوزه خاورمیانه از نظر ضریب نفوذ، دارای رتبه اول و در جهان دارای جایگاه منحصر به‌فردی است، احتکار خطوط تلفن به دلیل پایین‌بودن هزینه اتصال یکی از مشکلاتی است که در این حوزه وجود دارد. این در حالی است که اتصال یک خط تلفن برای شرکت مخابرات حدود ۳۵ هزار میلیون ریال هزینه دارد.

به طور کلی، موانع درونی و بیرونی زیادی در سال‌های گذشته بر عقب‌ماندگی توسعه ارتباطات ثابت در کشور مؤثر بوده است. مطابق اعلام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، هزینه سرمایه‌گذاری ارزی در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ به‌ویژه در بخش توسعه زیرساخت‌ها که صنعتی ارزبر محسوب می‌شود و چالش افزایش نرخ ارز در سال‌های اخیر و نوسانات آن از یکسو و دشواری‌های تحریم‌ها و تعامل با بازیگران بین‌المللی این عرصه از سوی دیگر از موانع جدی توسعه ارتباطات ثابت در کشور بوده است.

از طرفی ثابت‌ماندن تعرفه به‌رغم افزایش هزینه‌ها از دیگر چالش‌هایی است که سبب شده منابع مورد نیاز برای توسعه این بخش به‌سختی جبران شود. از سوی دیگر دشواری تعاملات میان‌بخشی در ایران یکی از مهم‌ترین مشکلات توسعه شبکه ارتباطات ثابت برای استقرار فیبرهای نوری در سطح شهرها و شهرداری‌هاست و در نهایت سرمایه‌گذاری زیاد و فقدان تمایل سرمایه‌گذاران برای حضور در این بخش از دیگر چالش‌های موجود توسعه ارتباطات ثابت در ایران است.

با توجه به مجموع مطالب گفته‌شده، از رسانه‌ها به‌عنوان چشم بینای مردم در بخش‌های مختلف و به‌ویژه حوزه ارتباطات که نیاز زیرساختی کشور است، انتظار می‌رود مطالب تخصصی خود را با دقت بیشتری تهیه و منتشر کنند تا در نهایت با توجه به مشکلات یادشده و حمایت‌های دولت فعلی از مجموعه مخابراتی کشور، شاهد رشد و توسعه در بخش‌های مختلف ارتباطات؛ به‌خصوص بخش مهم فیبر نوری باشیم.