•مسئله پارکینگ در رشت امروز در چه سطحی است؟
ما از کمبود مزمن عبور کرده‌ایم و به مرحله بحران رسیده‌ایم. تراکم تقاضا در هسته مرکزی و محورهای خدماتی-پزشکی به‌شدت بالاست، در حالی‌که ظرفیت عرضه پارکینگ در معابر و پارکینگ‌های موجود پاسخگو نیست. مهمتر اینکه مجموعه مدیریت شهری بیش از ده سال است وعده ساخت پارکینگ‌های طبقاتی را داده، اما عملاً پروژه‌ای به بهره‌برداری نرسیده و شکاف میان وعده و واقعیت هر روز بزرگ‌تر می‌شود.
• نمونه‌ای از نقاط بحرانی رشت که فشار پارک خودرو در آن‌ها بالاست؟
یک مثال روشن خیابان نواب است. حدود ۵۰۰ مطب پزشکی در این محور مستقر است. اگر برای هر مطب فقط ۳۰ مراجعه‌کننده در روز در نظر بگیریم، یعنی روزانه بیش از ۱۵ هزار نفر فقط در همین نقطه تردد می‌کنند. این حجم رفت‌وآمد، تقاضای پارک را به‌شدت بالا می‌برد و به‌دلیل نبود پارکینگ سازمان‌یافته، بار آن روی معابر محلی و پارک حاشیه‌ای می‌افتد و نتیجه‌اش قفل‌شدگی و اتلاف وقت شهروندان است.
• به جز نواب، کجاها به‌صورت فوری نیازمند پارکینگ هستند؟
میدان چهارراه گلسار، خیابان تختی، خیابان مطهری، خیابان لاکانی و بیستون، و خیابان معلم از نقاطی هستند که کمبود ظرفیت پارکینگ در آن‌ها به‌شدت ملموس است. این‌ها کانون‌های خدماتی، آموزشی، درمانی و تجاری‌اند و هر روزه اوج تقاضا را تجربه می‌کنند.
•چرا وعده پارکینگ‌های طبقاتی عملی نشده است؟
ترکیبی از مشکلات وجود دارد؛ نبود طرح اجرایی مرحله‌بندی‌شده، ابهام در مدل مالی، فقدان انگیزه برای مشارکت بخش خصوصی به‌دلیل ریسک‌های اداری و طولانی‌بودن فرآیند صدور مجوزها، و همچنین نبود ابزارهای تنظیم‌گری مثل قیمت‌گذاری هوشمند پارک حاشیه‌ای. وقتی پارک حاشیه‌ای ارزان و بی‌نظارت است، سرمایه‌گذاری در پارکینگ طبقاتی توجیه اقتصادی پیدا نمی‌کند.
• راه‌حل‌های پیشنهادی شما برای احداث پارکینگ طبقاتی چیست؟
اجرای پروژه‌های کوچک اما متعدد به‌جای یک ابرپروژه. به عنوان مثال در نواب، گلسار، مطهری و لاکانی باید پارکینگ‌های ۳۰۰ تا ۵۰۰ ظرفیتی در شعاع‌های ۳ تا ۵ دقیقه لاین پیاده‌روی تعریف شود تا ریسک مالی پخش شود.
همچنین با مدل مشارکت عمومی-خصوصی (PPP) با تضمین حداقل درآمد، شهرداری می‌تواند حداقل درآمد سالانه را تضمین کند یا اختلاف درآمد را بیمه کند تا بخش خصوصی وارد شود.
راه حل دیگر به عقیده من تامین مالی ترکیبی است. انتشار اوراق مشارکت شهری با پشتوانه عوارض پارک حاشیه‌ای و سهم ارزش‌افزوده ناشی از ساماندهی ترافیک، به‌علاوه تسهیلات کم‌بهره بانکی. البته استفاده از زمین‌های کم‌کاربرد و تملک نقطه‌ای هم پاسخگوی این قضیه است قطعات دولتی یا نیمه‌دولتی نزدیک به محورها (مثل حریم‌های خدماتی، انبارهای متروکه) با تهاتر عوارض و حق‌بهره‌برداری.
اما نکته مهمتر اتصال به حمل‌ونقل عمومی و پیاده‌راه‌هاست. هر پارکینگ طبقاتی باید به ایستگاه‌های تاکسی، اتوبوس و مسیرهای پیاده امن متصل باشد تا بار ترافیک توزیع شود و همچنین نیازمند جدول زمان‌بندی شفاف هستیم. فازبندی ۱۸ تا ۲۴ ماهه برای هر پروژه با انتشار گزارش پیشرفت ماهانه تا اعتماد عمومی احیا شود.
•به نظر شما اولویت‌بندی اجرایی چگونه باشد؟
اول با دو پایلوت در ۲ منطقه پرتردد شهر شروع کنیم؛ هر کدام حداقل ۴۰۰ جای پارک، با امکان توسعه مرحله‌ای. همزمان، قیمت‌گذاری پارک حاشیه‌ای و رزرو دیجیتال در شعاع پیرامونی اجرا شود تا تقاضا به سمت پارکینگ هدایت شود. موفقیت این دو پایلوت، جذب سرمایه برای تختی، مطهری، لاکانی و بیستون و خیابان معلم و… را ساده می‌کند.
•چه پیامدی در صورت ادامه تعلل این کار وجود دارد؟
هزینه تأخیر هر ماهه، خودش را در زمان ازدست‌رفته شهروندان، آلودگی، کاهش فروش اصناف و افت کیفیت خدمات نشان می‌دهد. ساخت پارکینگ طبقاتی تنها ساخت‌وساز نیست؛ زیرساخت اقتصادی شهر است. بدون آن، بهره‌وری شهری پایین می‌ماند./
