طی نشستی تخصصی با عنوان “تالاب بین المللی‌انزلی چالش‌ها و راهکارها”، که صبح امروز پنجشنبه دوم تیرماه ۱۴۰۱ با حضور متخصصان و پژوهشگران و اصحاب رسانه برگزار شد، مسائل پیرامونی یکی از مهم ترین زیست‌بوم‌های حیاتی کشور مورد واکاوی قرار گرفت.
“تالاب انزلی در حال مرگ نیست”
دکتر مجید مخدوم استاد برجسته محیط زیست و علم ارزیابی ایران و عضو شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور در نشست امروز ادعای مرگ تالاب انزلی را غیر علمی توصیف کرد و گفت: تالاب انزلی در حال مرگ نیست و احیا آن نیازمند برنامه‌ریزی صحیح است. تالاب انزلی زیست بوم نیست؛ اکوسیستم است و هر اکوسیستم دارای نظامی پویا و خود جبران می باشد.
وی با بیان اینکه بوم سازگان ،بوم نظام و بوم سامانه معادل اکوسیستم است، اظهار داشت: تالاب انزلی اکوسیستم خود جبران است و متاسفانه مساحتش به دلیل بهره کشی بیشتر از ۱۰ هزار هکتار نیست. تالاب انزلی بیش از آنکه مورد بهره‌وری و بهره برداری قرار گیرد مورد بهره‌کشی قرار گرفت؛ لذا مساحتش از ۱۹ هزار هکتار رفته رفته کم شد.
این استاد برجسته محیط زیست کشور گفت: درد ما اینست که برای بهره کشی شجاعیم و همدیگر را کنار می زنیم ولی برای بهره وری نه، دکتر مخدوم با بیان اینکه شاه بیت تلاش ها و پژوهش های من اینست که نخست باید با نقشه سازی توان تالاب و ظرفیت برد تالاب مشخص شود افزود : اگر برنامه احیا داریم اول باید توان احیا را روی نقشه در بیاوریم آسان نیست اما شدنی است. راهکارها باید روی نقشه مشخص شود؛ تالاب انزلی در حال مرگ نیست در این زمینه باید دوباره تجدید نظر شود. برنامه احیا تالاب انزلی در چهار بخش تعیین راهکار، تعیین سازمان تشکیلاتی، تعیین بودجه در دو بخش سرمایه ای و جاری و در آخر زمانبندی انجام شدنی است و اگر این کار را کردیم می توانیم امیدوار باشیم که تالاب را احیا می کنیم.
“تالاب انزلی دکانی برای سودجویی نیست”
دکتر جمشید منصوری اکولوژیست و پرنده شناس برجسته کشور نیز در این نشست با بیان اینکه درگیری های بسیاری برای احیا تالاب انزلی متحمل شدیم، گفت: تالاب انزلی یک اکوسیستم پیچیده است و بهره وری پایدار یعنی از سود حاصل از داشته هایش استفاده کنیم اما متاسفانه خیلی چیزها را در تالاب از دست داده ایم.
منصوری ادامه داد: ماهی سفید نه تنها از تالاب انزلی که از دریای خزر رخت بر بسته است؛ تالاب انزلی نیاز به دلسوزی دارد و نباید دکانی برای سودجویی باشد.
این کارشناس و پژوهشگر با بیان اینکه متاسفانه خیلی از تالاب های کشور خشک شدند، گفت: برای نجات تالاب انزلی اول باید آن را حفظ کرد؛ هنوز نمی دانیم محدوده تالاب کجاست؟حفاظت از تالاب را باید برای مردم و مسئولان اولویت دار کنیم و در حفظش باید از مردم مدد جست.
وی با بیان اینکه بخش زیادی از سرمایه عظیم تالاب از دست رفته گفت: تالاب قبل از هر کاری باید حفظ شود زیرا خیلی متخلف در پیرامون تالاب داریم. متاسفانه طی این سال ها بودجه زیادی برای تالاب صرف شد و احیا تالاب بدون اینکه کاری انجام شود به دکانی برای سودجویی تبدیل شده است.
وی اظهار داشت: بسیاری از مساحت تالاب‌انزلی توسط سودجویان تصاحب شده لذا برای احیا، اول حفاظت بعد بررسی و مشخص نمودن توان تالاب است زیرا باید محدوده تالاب مشخص باشد.
“فاضلاب خانگی بررگترین چالش تالاب انزلی”
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان نیز در این نشست بیان کرد: امروز ۴۷ سال از ثبت تالاب انزلی در کنوانسیون بین المللی رامسر می گذرد و با همه ارزشمندی تالاب ورود فاضلاب های خانگی بزرگترین چالش تالاب انزلی است.
دکتر رضا زمانی بیان کرد: زرجوب و گوهر رود دو رودخانه رشت بار اصلی فاضلاب خانگی را وارد تالاب انزلی می کنند.
وی گونه‌های مهاجم را یکی دیگر از چالش ها عنوان کرد و گفت: متاسفانه هفت هزار هکتار از استان گیلان درگیر گونه مهاجم سنبل آبی است که ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار آن در تالاب انزلی قرار دارد و متاسفانه نفس تالاب را به شماره انداخته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با اشاره به برنامه ۷ ساله احیای تالاب انزلی از سال ۹۹ گفت: مدیریت آبخیز، مدیریت رسوب و فاضلاب در این برنامه دیده شده و زیر کمیته هایی تشکیل شده و امیدواریم در سالیان باقیمانده از این برنامه، روندی ایجاد شود که احیای تالاب انزلی سرعت گیرد.
تالاب انزلی یکی از باارزش ترین اکوسیستم های حاضر و یکی از تالاب های عضو کنوانسیون بین المللی رامسر است که زیستگاه پرندگان و آبزیان ارزشمند استخوانی است و همچنین این تالاب از نظر اقتصادی، اجتماعی و گردشگری برای گیلان و کشور بسیار ارزشمند است.
در پایان این همایش تخصصی نیز مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان با اهدای لوح تقدیر و کتاب جاذبه های طبیعی گیلان از بیش از ۴۵ سال زحمات این استادان در اعتلا و انتشار علم محیط زیست و صیانت از حرمت زمین و طبیعت قدردانی نمود.
