باید‌ها و نباید‌ها درشهر‌باران‌های نقره‌ای
باید‌ها و نباید‌ها درشهر‌باران‌های نقره‌ای
رشت نیازمند برنامه‌ریزی و پرهیز از تصمیم‌های مقطعی و سلیقه‌ای است/توسعه پایدار شهر رشت، در گرو برنامه‌ریزی و پرهیز از تصمیم‌های سلیقه‌ای

گیرا آنلاین_ ✍️دکتر موسی ضیایی_ شهر رشت به‌عنوان مرکز استان گیلان و بزرگ‌ترین شهر شمالی کشور با موقعیت و اقلیم مناسب، همواره با استقبال گسترده برای سکنی‌گزینی روبروبوده و هست.

علاقه‌مندی برای سکنونت در شهرباران و به‌تبع آن تراکم‌جمعیتی بالا، همواره چالش‌هایی را به‌دنبال‌داشته و مسوولان شهری را ناگزیز به اخذ تصمیم‌هایی‌کرده که طی سال‌ها، درستی و نادرستی آن به‌خوبی رخ‌ نمایانده‌است.

سال‌ها است که از ساماندهی ساخت و ساز در شهر رشت با توجه به شرایط اقیلمی و فرهنگ بومی، لزوم خیابان‌بندی مناسب، رنگ‌بندی و ارایه الگوهای متناسب با محلات و تاکید بر پرهیز از اعطای مجوز به ساخت و مسکن غیر اصولی ناخوانا با بافت شهری سخن‌به‌میان‌می‌آید.

این‌درحالی است که این مهم، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از راهبردهایی‌است که نه تنها به حفظ و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان کمک‌کند، بلکه میراث فرهنگی و محیط‌زیست را نیز مد نظر قرار‌دهد.

تحلیل اقلیمی و بررسی دقیق ویژگی‌های شهر رشت، مانند میزان بارندگی، دما، رطوبت و شرایط جوی حاکم بر منطقه، به منظور طراحی سازه‌هایی که با این شرایط سازگار باشند، استفاده از مصالح بومی و طراحی‌هایی که به تهویه طبیعی کمک‌کنند، از جمله استراتژی‌های مورد پیشنهاد است.

آنچه شاید کم‌تر مورد‌توجه قرار‌گرفته، حفظ و تقویت فرهنگ بومی، معماری و طراحی ساختمان‌ها است که عناصر سنتی در طراحی نماها و فضاهای داخلی و فرهنگ و تاریخ بومی را منعکس‌کند و در سایه‌ برنامه‌ریزی محله‌محور، ایجاد الگوهای طراحی که هر محله را با توجه به نیازهای خاص و ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی آن توسعه‌دهد و در مدیریت شهری در رشت‌ مدنظر قرارگیرد.

رنگ‌بندی شهری و استفاده از رنگ‌هایی هماهنگ با محیط طبیعی و فرهنگی در جهت یکپارچگی بصری شهر و پرهیز از ساخت و سازهای غیر اصولی و ناسازگار با بافت شهری نیز از جمله باید‌هاست.

این درحالی‌است که توجه به‌پایداری و محیط‌زیست اجرای سیاست‌هایی برای تشویق به ساخت ساختمان‌های سبز و بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر واجرای موثر این الگوها می‌تواند کیفیت زندگی در رشت را بهبود بخشد و شهر را به مکانی جذاب‌تر برای ساکنان و گردش‌گران تبدیل‌کند.

حال، با مرور باید‌ها و چا‌‌لش‌هایی که شهرباران با آن روبرو بوده، از جمله مدیریت شهری، شهرسازی و اعطای مجوزهای ساخت‌وساز، فروش تراکم، نبود جای پارک کافی، بر ضرورت برنامه‌ریزی هدف‌مند، بلند‌مدت و پرهیز از تصمیم‌های سلیقه‌ای و مقطعی تاکید‌دارد.

تدوین و پای‌بندی به طرح جامع شهری: طرح‌های جامع و تفصیلی درست و دقیق، و بهره‌گیری از طرح‌ها به‌عنوان یک سند الزام‌آور و هم‌چنین، ایجاد سیستم‌های شفاف برای اعطای مجوزهای ساخت‌وساز می‌تواند مانعی برای عملکرد سلیقه‌ای در دوره‌های مختلف محسوب‌شود و بهره‌گیری از شیوه‌های متمرکز و دیجیتال برای پیگیری درخواست‌ها نیز می‌تواند مفید باشد.

با دقت‌نظر در مشکلات زیرساختی رشت، اعم از: وضعیت نامناسب خیابان‌ها و کوچه‌های تنگ و دشوار‌گذر، نیاز به بازبینی و برنامه‌ریزی احساس‌می‌شود و بهبود زیرساخت‌های آب، برق و گاز که همواره در فضل‌های بارندگی، شهروندان را با دشواری‌‌های ناشی از کنده‌‌‌کاری و به‌دنبال آن، راه‌گذرهای پُر ترافیک مواجه‌می‌کند، ازجمله مواردی است که یک اولویت به‌شمار‌می‌رود.

افزون‌بر مواردی که مطرح‌شد، طراحی صحیح فضاهای شهری با نظرداشت جانمایی محل پارک مناسب برای خودرو‌ها در مکان‌های عمومی و پارکینگ کافی برای ساختمان‌های جدید، از جمله نیاز‌های امروز شهر رشت است که در کنار اهمیت اندیشیدن تمهیدات لازم برای توسعه فضاهای سبز و عمومی و بهبود کیفیت زندگی شهری احساس‌می‌شود.

البته در راستای طرح باید‌ها، آنچه به پیاده‌‌سازی برنامه‌ها کمک‌می‌کند، جلب مشارکت عمومی و بهره‌گیری از متخصصان در تصمیم‌گیری و اجرای پروژه‌های شهری است.

راهکاری که به‌موازات پای‌بندی به اصول برنامه‌ریزی درجهت بهبود وضع موجود و وفاداری به اصل پرهیز از تصمیم‌های مقطعی، سلیقه‌ای و عملکرد‌های جزیره‌ای، زمینه‌های تشوق متخصصان و دانش‌آموختگان این عرصه برای طرح‌ریزی هدف‌مند برنامه‌ها و توسعه پایدار شهر باران‌های نقره‌‌ای را فراهم‌کند.